Zmiany skórne wywołane słońcem – co nam zagraża latem?

Okres letni to czas zwiększonej ekspozycji na słońce, a miarą udanego urlopu jest zwykle brązowy odcień naszej opalenizny. Z kąpielami słonecznymi wiążą się jednak także pewne zagrożenia - zmiany skórne wywołane słońcem, które mogą przybierać łagodny charakter, ale również rozwinąć się w poważne choroby zagrażające życiu. Czego możemy nabawić się przy niewłaściwej ekspozycji na promieniowanie UV oraz na jakie objawy powinniśmy zwrócić uwagę?

Słońce ma znaczący wpływ na naszą skórę - może przynieść sporo korzyści, jak piękna opalenizna czy synteza witaminy D, ale także zafundować poważne problemy, jeśli nie przestrzegamy podstawowych zasad ochrony przed promieniowaniem UV. Mogą to być przebarwienia czy po prostu objawy fotostarzenia się skóry (zmarszczki, bruzdy), ale także groźne nowotwory, jak rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy oraz czerniak.

Łagodne zmiany skórne wywołane słońcem

Nie każda zmiana na skórze wywołana przez słońce zagraża naszemu zdrowiu. Niektóre stanowią jedynie defekt estetyczny. Zaliczamy tutaj np. płaskie brodawki łojotokowe, które przybierają kształt beżowo-szarych lub jasnobrązowych plam. Radzić sobie z nimi można za pomocą różnych zabiegów (np. terapią depigmentacyjną).

Warto jednak mieć na uwadze fakt, że z czasem większość takich brodawek przybiera nieco inną formę, zmieniając zabarwienie na ciemniejsze, nawet czarne i wtedy wymagają konsultacji lekarskiej, tak by upewnić się, że to nie czerniak.

Nowotwory skóry

Niestety, czasem mamy mniej szczęścia i dotykają nas zmiany skórne wywołane słońcem, które stanowią już poważne zagrożenie dla zdrowia. Najczęściej są to: rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy oraz czerniak.

• Rak podstawnokomórkowy - występuje zwykle na twarzy lub tułowiu, przybierając początkowo formę guzka koloru różowo-perłowego, który z czasem zwiększa swoją objętość i tworzy guz otoczony perłowym wałem. Krwawi pod wpływem delikatnego nawet urazu. Ta odmiana raka rzadko daje przerzuty, usuwa się ją chirurgicznie. Istnieje jednak ryzyko ponownego pojawienia się takiej zmiany, dlatego ważna jest regularna kontrola oraz ochrona przed słońcem.

• Rak kolczystokomórkowy - nowotwór, który rozwinął się na podłożu rogowacenia słonecznego - schorzenia występującego głównie u osób po 60 roku życia (choć zdarza się również u młodszych). Występuje na twarzy (czoło, skronie, nos, policzki, warga), ale także na tułowiu czy grzbietach rąk. Początkowo jako płaskowyniosła zmiana, z czasem przybiera formę czerwonego, łatwo krwawiącego guza. Jest bardzo inwazyjny i posiada zdolność do przerzutów. Koniecznie trzeba go usunąć chirurgicznie, a następnie regularnie chodzić na kontrolę.


• Czerniak - zwykle niewidoczny we wczesnym etapie, z czasem przybiera formę nieregularnej plamy ciemnego koloru i z reguły szybko rośnie. Kluczowe w jego wyleczeniu jest jak najszybsze wykrycie. Czerniak to nowotwór złośliwy, który należy niezwłocznie usunąć, na szczęście w Polsce nie zdarza się zbyt często, choć dynamika wzrostu zachorowalności na niego rośnie w szybkim tempie.